Càng khó nói lời từ chối bao
nhiêu, bạn lại càng dễ bị stress, chán nản bấy nhiêu. Nói không trên
thực tế là một thử thách lớn đối với nhiều người.
Có một câu chuyện khá thú vị về nghệ
thuật nói không. Vào một ngày trong năm 1965, nhà kinh tế học uy tín,
chính trị gia nổi tiếng John Galbraith đang ngủ trưa tại nhà thì Tổng
thống Lyndon Johnson gọi điện. Người giúp việc của ông đã trả lời điện
thoại và nói: “Ông ấy đang ngủ trưa và đặc biệt yêu cầu cấm quấy rầy”.
Tổng thống Johnson trả lời: “Ồ, nhưng tôi là Tổng thống đây. Gọi ông ấy
dậy đi”.
Thử đoán xem người giúp việc này đã trả
lời thế nào: “Tôi xin lỗi, thưa ngài Tổng thống, nhưng tôi làm việc cho
ông Galbraith chứ không phải cho ngài”. Và sau đó, bà ta gác máy !
Nghiên cứu của Đại học California ở San
Francisco cho thấy, bạn càng khó nói không bao nhiêu, thì bạn lại càng
dễ bị stress, chán nản, hay thậm chí suy nhược bấy nhiêu (3 yếu tố làm
ảnh hưởng chỉ số trí tuệ cảm xúc EI của bạn). Nói không trên thực tế là
một thử thách lớn đối với nhiều người. Những lời khuyên đơn giản sau đây
sẽ giúp cho những người thường xuyên phải chịu stress chỉ vì quá tải
công việc, chỉ vì họ cảm thấy quá khó khăn khi nói không.
1. Biết mình muốn gì
Để cảm thấy dễ dàng và chắc chắn hơn
trước khi trả lời không, bạn phải điểm lại trong đầu những gì sẽ xảy ra
nếu bạn nói có và nếu bạn nói không. Bạn sẽ thấy khi bạn bỏ qua một cơ
hội bằng lời nói không thì tức là bạn có khả năng để nói có đối với một
cơ hội khác đang chờ bạn, một điều gì đó bạn thích thú hơn hoặc quan
trọng hơn đối với bạn trong dài hạn. Sẽ rất khó để trả lời không nếu bạn
không biết chắc bạn thực sự muốn gì. Một khi bạn cũng không rõ mình
muốn gì hay thấy quá khó từ chối thì tốt hơn hết là đồng ý.
2. Trì hoãn
Ngay cả khi bạn cảm thấy mình muốn đồng ý
với lời đề nghị, vẫn cứ yêu cầu một khoảng thời gian để suy nghĩ trước
khi đưa ra câu trả lời. Như vậy bạn sẽ dễ dàng cân nhắc các cơ hội,
trách nhiệm, tính khả thi của công việc trước khi đưa ra câu trả lời
cuối cùng. Và đây cũng là cách hoãn binh tốt nhất trước khi định trả lời
không.
3. “Kẹp” một lời nói không giữa hai lời nói có
“Cài” một lời nói không giữa hai lời nói
có khiến câu trả lời của bạn trở nên dễ chấp nhận hơn. Và đó cũng là
cách tốt để giải thích về những trách nhiệm của bạn.
Chẳng hạn, nếu sếp đề nghị bạn làm việc
vào cuối tuần, nhưng bạn đã có những việc gia đình không thể bỏ qua, hãy
trình bày với sếp về những công việc, nghĩa vụ bạn phải làm gia đình
(lời nói có đầu tiên), hãy nói vì sao bạn không thể đến cơ quan vào cuối
tuần (lời nói không ở giữa), và cuối cùng khẳng định trách nhiệm của
bạn với công việc và với công ty (lời nói có cuối cùng) bằng cách đề
nghị xem liệu có cách nào khác để bạn đóng góp cho công ty mà không cần
phải đến công ty vào cuối tuần.
4. Nói không một cách chắc chắn
Đừng có trả lời kiểu nước đôi, hay dùng
những từ không chắc chắn. Nói không là không. Đến thời điểm phải trả lời
dứt khoát, bạn cần tránh những kiểu nói “Tôi không nghĩ rằng tôi có
thể…” hay “Tôi không chắc lắm…”. Nếu trả lời kiểu không dứt khoát, bạn
sẽ dễ bị hiểu nhầm là bạn sẽ đồng ý và rồi lại càng phiền phức sau đó.
Một khi đã suy nghĩ kỹ, cứ trả lời thẳng là tốt nhất.
5. Không thay đổi
Nếu trả lời không, đôi khi bạn vẫn bị
phía đề nghị nài nỉ hoặc thuyết phục lại. Cách tốt nhất là cứ lặp lại
cách trả lời cũ. Trong một số trường hợp, bạn phải nhắc lại câu trả lời
của mình nhiều lần. Nếu vẫn cứ bị yêu cầu, bạn chỉ cần đơn giản là lặp
lại lời giải thích cũ của mình để thể hiện sự nhất quán. Đừng cố tìm lời
giải thích thêm vào hoặc khác đi, như thế bạn đang để bị gây sức ép.
Nói không là quyền của bạn và bạn phải khẳng định điều đó.
6. Áp dụng vào công việc
Nói không với một trách nhiệm, một công
việc mới là cách thể hiện sự tôn trọng của bạn với những trách nhiệm đã
có, và tạo cho bạn cơ hội thực hiện thành công những trách nhiệm đó. Nói
không cũng là một cách để mở ra cho bạn những cánh cửa mới. Chẳng hạn,
khi nhà kinh tế học John Galbraith ngủ trưa dậy và gọi lại cho Tổng
thống, điều đầu tiên mà Tổng thống Johnson muốn biết là tên của người
phụ nữ đã từ chối cả Tổng thống. Sau khi biết tên, Johnson nói “Tôi muốn
bà ấy làm việc cho tôi”.
nhiêu, bạn lại càng dễ bị stress, chán nản bấy nhiêu. Nói không trên
thực tế là một thử thách lớn đối với nhiều người.
Có một câu chuyện khá thú vị về nghệ
thuật nói không. Vào một ngày trong năm 1965, nhà kinh tế học uy tín,
chính trị gia nổi tiếng John Galbraith đang ngủ trưa tại nhà thì Tổng
thống Lyndon Johnson gọi điện. Người giúp việc của ông đã trả lời điện
thoại và nói: “Ông ấy đang ngủ trưa và đặc biệt yêu cầu cấm quấy rầy”.
Tổng thống Johnson trả lời: “Ồ, nhưng tôi là Tổng thống đây. Gọi ông ấy
dậy đi”.
Thử đoán xem người giúp việc này đã trả
lời thế nào: “Tôi xin lỗi, thưa ngài Tổng thống, nhưng tôi làm việc cho
ông Galbraith chứ không phải cho ngài”. Và sau đó, bà ta gác máy !
Nghiên cứu của Đại học California ở San
Francisco cho thấy, bạn càng khó nói không bao nhiêu, thì bạn lại càng
dễ bị stress, chán nản, hay thậm chí suy nhược bấy nhiêu (3 yếu tố làm
ảnh hưởng chỉ số trí tuệ cảm xúc EI của bạn). Nói không trên thực tế là
một thử thách lớn đối với nhiều người. Những lời khuyên đơn giản sau đây
sẽ giúp cho những người thường xuyên phải chịu stress chỉ vì quá tải
công việc, chỉ vì họ cảm thấy quá khó khăn khi nói không.
1. Biết mình muốn gì
Để cảm thấy dễ dàng và chắc chắn hơn
trước khi trả lời không, bạn phải điểm lại trong đầu những gì sẽ xảy ra
nếu bạn nói có và nếu bạn nói không. Bạn sẽ thấy khi bạn bỏ qua một cơ
hội bằng lời nói không thì tức là bạn có khả năng để nói có đối với một
cơ hội khác đang chờ bạn, một điều gì đó bạn thích thú hơn hoặc quan
trọng hơn đối với bạn trong dài hạn. Sẽ rất khó để trả lời không nếu bạn
không biết chắc bạn thực sự muốn gì. Một khi bạn cũng không rõ mình
muốn gì hay thấy quá khó từ chối thì tốt hơn hết là đồng ý.
2. Trì hoãn
Ngay cả khi bạn cảm thấy mình muốn đồng ý
với lời đề nghị, vẫn cứ yêu cầu một khoảng thời gian để suy nghĩ trước
khi đưa ra câu trả lời. Như vậy bạn sẽ dễ dàng cân nhắc các cơ hội,
trách nhiệm, tính khả thi của công việc trước khi đưa ra câu trả lời
cuối cùng. Và đây cũng là cách hoãn binh tốt nhất trước khi định trả lời
không.
3. “Kẹp” một lời nói không giữa hai lời nói có
“Cài” một lời nói không giữa hai lời nói
có khiến câu trả lời của bạn trở nên dễ chấp nhận hơn. Và đó cũng là
cách tốt để giải thích về những trách nhiệm của bạn.
Chẳng hạn, nếu sếp đề nghị bạn làm việc
vào cuối tuần, nhưng bạn đã có những việc gia đình không thể bỏ qua, hãy
trình bày với sếp về những công việc, nghĩa vụ bạn phải làm gia đình
(lời nói có đầu tiên), hãy nói vì sao bạn không thể đến cơ quan vào cuối
tuần (lời nói không ở giữa), và cuối cùng khẳng định trách nhiệm của
bạn với công việc và với công ty (lời nói có cuối cùng) bằng cách đề
nghị xem liệu có cách nào khác để bạn đóng góp cho công ty mà không cần
phải đến công ty vào cuối tuần.
4. Nói không một cách chắc chắn
Đừng có trả lời kiểu nước đôi, hay dùng
những từ không chắc chắn. Nói không là không. Đến thời điểm phải trả lời
dứt khoát, bạn cần tránh những kiểu nói “Tôi không nghĩ rằng tôi có
thể…” hay “Tôi không chắc lắm…”. Nếu trả lời kiểu không dứt khoát, bạn
sẽ dễ bị hiểu nhầm là bạn sẽ đồng ý và rồi lại càng phiền phức sau đó.
Một khi đã suy nghĩ kỹ, cứ trả lời thẳng là tốt nhất.
5. Không thay đổi
Nếu trả lời không, đôi khi bạn vẫn bị
phía đề nghị nài nỉ hoặc thuyết phục lại. Cách tốt nhất là cứ lặp lại
cách trả lời cũ. Trong một số trường hợp, bạn phải nhắc lại câu trả lời
của mình nhiều lần. Nếu vẫn cứ bị yêu cầu, bạn chỉ cần đơn giản là lặp
lại lời giải thích cũ của mình để thể hiện sự nhất quán. Đừng cố tìm lời
giải thích thêm vào hoặc khác đi, như thế bạn đang để bị gây sức ép.
Nói không là quyền của bạn và bạn phải khẳng định điều đó.
6. Áp dụng vào công việc
Nói không với một trách nhiệm, một công
việc mới là cách thể hiện sự tôn trọng của bạn với những trách nhiệm đã
có, và tạo cho bạn cơ hội thực hiện thành công những trách nhiệm đó. Nói
không cũng là một cách để mở ra cho bạn những cánh cửa mới. Chẳng hạn,
khi nhà kinh tế học John Galbraith ngủ trưa dậy và gọi lại cho Tổng
thống, điều đầu tiên mà Tổng thống Johnson muốn biết là tên của người
phụ nữ đã từ chối cả Tổng thống. Sau khi biết tên, Johnson nói “Tôi muốn
bà ấy làm việc cho tôi”.